Un eveniment bèl : la creacionde l’Of ici Public de la Lenga Occi tana qu’ei estada votada peus conselhs regionaus d’Aquitània e de Miègjorn-Pirenèus
Las a ssembladas de las duas r egions Aquitània e Mièg jorn- Pirenèus qu’an adoptat a la fin deu mes de junh las deliberacions qui permeten de crear un Gropament d’Interès Public, un GIP, aperat Ofici Public de la Lenga Occitana.
Qu’ei un eveniment e que cau gausar díser qu’ei tanben la prumèra pèira d’un projècte demandat desempuish longtemps per l’occitanisme politic o culturau.
Vertat ei, la causa non portava pas aqueth nom en las demandas militantas mes que s’i parlava de crear un organisme interregionau de politica lingüistica o, deu costat deu Part it Occitan, d’un Conselh Interregionau de la Lenga Occitana.
De tota faiçon, çò qui ei es tat votat, a l’unanimitat en Aquitània e dab sonque duas abstencions en Miègjorn-Pirenèus, qu’ei la creacion d’un organisme public, alimentat dab moneda publica, qui serà encargat de definir ua politica ling üist ica publica en f avor de l’occitan.
Lo Partit Occitan que pòt har vàler l’engatjament deus son elegits qui an tribalhat pendent tres ans a aqueth ahar. Qu’avem sabut obtiéner lo sostien deus nostes collègas e tanben federar, a l’entorn deu projècte, d’autas regions qui an dit la lor intencion d’arribar per los mes qui vienen en l’Ofici. Qu’ei lo cas de la Region Lemosin e de Ròse-Aups e tanben de Lengadòc-Rosselhon, quitament se aquesta region espèra que l’Estat e sia eth tanben a l’entorn de la taula entà préner part au tribalh comun.
Que demora donc adara a har v iéner l’Estat en a queth Ofic i Public de la Lenga Occitana. Perqué ? Pr’amor l’Estat que deu aver ua polit ica en favor de la lenga noste e préner las soas responsabilitats.
Per l’òra qu’a ua politica minimalista e per çò qu’ei de l’ensenhament qu’a ua polit ica esclatada, inegau tanben, enter las diferentas academias.
L’objectiu de l’Ofici qu’ei d’arribar a har que las regions e l’Estat, amassas, agin ua vision de l’occitan com un sol objècte e non pas com un objècte qui seré de tractar diferentament segon los cas. Lo resultat d’aqueth esclatament que’u coneishem : que son territòris sancèrs qui n’an pas nada accion publica en favor de la lenga, o quasi.
Quantas regions ?
Daubuns que’s demandaràn perqué totas las regions non son pas implicadas enqüèra. Vertat ei que Provença non sembla pas decidida a tribalhar de faiçon collaborativa. Qu’ei la posicion d’un president de region, empatalicat en lo s on s os tien a un pr ovençalisme herotjament anti occitanista. Qu’ei ua empacha per avançar, peu moment.
En Auvèrnha totun que i a avançadas, devudas tanben au tribalh d’un deus nostes elegits. La region qu’ei a negociar ua convencion dab l’Educacion Nacionau e qu’a decidit d’integrar lo prumèr nivèu de tribalh interregionau qui ei la Carta Interregionala de Cooperacion e de Desvolopament de l’Occitan. Aquesta que permet regularament a las regions de’s concertar sus las lors accions e de las coordonar un minimum. Segurament que bèth dia Auvernha e en seguida Provença seràn aperadas a s’interroga r sus la lor par ticipa cion a l’Ofici Public.
Qué cambiarà dab l’Ofici ?
Prumèr que serà un organisme public qui serà un interlocutor entà totas la s autas collect ivitats e tanben l’Estat. Que poderà prepausar a las comunas, aglomeracions, departaments e metropòlis de participar a ua politica lingüistica publica. Que poderà tanben estar un interlocutor de l’Euròpa e de las inst itucions qui, hòra de l’Estat franc és , an ua responsab ilitat pertocant la lenga occitana.
Que serà tanben un interlocutor deu monde associatiu entà l’ajudar a tribalhar miélher de faiçon interregionau e tanben entà l’ajudar a bastir los projèctes qui deven perméter de sortir de la degradacion regulara de la situacion lingüistica.
L’Ofici Public de la Lenga Occitana qu’a per mira de méter en plaç a los mejans de cr ea r las aisinas qui ajudaràn a har créisher lo nombre de locutors.
Amb la collaboracion deus diferents actors
Tot aquò – e los exemples qui coneishem en lo monde qu’ac pròvan – que’s poderà har sonque dens la collaboracion deus diferents actors.
Lo tribalh realizat peus oficis en País Basco e en Bretanha que hèn véder la pertinéncia de la causa. Solide, lo cas occitan qu’ei particular ; qu’ei un espaci territoriau hòrt mei important e ua demografia hòra nòrma. Qu’ei tanben ua lenga latina dab especificitats per çò qu’ei de la cultura, de la fragilitat o de la soliditat deus sons locutors. Tot aquò que serà a préner en compte. E evidentament lo monde associatiu serà consultat, associat, sollicitat pr’amor de la soa experiéncia e de las soas competéncias.
Quin foncionarà l’Ofici Public ?
Qu’aurà ua amassada generau e un Conselh d’Administracion compausats d’elegits nomats per las regions qui seràn sòcias. Se l’Estat vien, qu’aurà tanben los sons representants. Que i aurà un burèu dab un president e lo tribalh au quotidian que serà hèit per ua equipa de permanents.
La s c ollect ivitats autas qui s eràn interessadas, que poderàn passar acòrds convencionaus dab l’OPLO e pa rt icipar au triba lh comun. Que permeterà a l’OPLO de mutualizar finançaments e d’aviar de faiçon comuna operacions qui, còps que i a, son pagadas dus o tres còps o qui non saben pas tirar profieit de las experiéncias d’aqueths qui son en avança sus tau o tau question.
Las associacions e autes organismes qui tribalhan en favor de l’occitan que seràn dens un comita t consultatiu qui serà sollicitat regularament per l’OPLO.
Lo foncionament de l’Ofici non pesarà pas sus las ajudas qui son distribuïdas au dia de uei a las associacions. Clarament l’Ofici non pomparà pa s en los budgets en favor de la lenga entà assegurar lo son foncionament.
Enfin, l’OPLO qu’aurà ua vocacion especificament de politica lingüistica. Que vòu díser que deishar à tot çò que pertòca a la cultura e a la creacion. Se l’OPLO se pòt mesclar d’ajudar a l’existéncia d’ua ràdio o d’ua television en occitan n’a pas a jutjar de l’ajuda qui cau portar a tau o tau creator. La qualitat d’un filme, d’ua pèça de teatre, d’ua òbra literària qu’ei independenta deu hèit que sia en occitan. La linha redaccionau d’un mèdia n’a pas a estar jutjada per un Ofici de la lenga.
Ua politica lingüist ica publica qu’a per objectiu de crear las condicions a l’existéncia d’ua creacion en occitan, de li perméter d’aver las a judas qui son acordadas a tota c reac ion, d’entr ar dens lo dret comun. D’aver la competéncia entà definir ua politica lingüistica non balha pas competéncias artisticas. Lo teatre deu estar jutjat com teatre, lo cinèma com cinèma, la literatura com literatura.
Non vòu pas díser que non cau pas t iéner compte de la situacion s oc iolingüist ica expecifica, tròp s ovent a l’origina d’ua dis criminacion ; ua politica lingüistica qu’ei justament perméter a ua lenga d’aver las condicions normaus de participar a la creacion artistica e culturau.
Ua etapa navèra
Vertat ei, uns occ itanistas qu’arcuelhen dab prudéncia la creacion d’aqueth OPLO. Mes l’occitanisme, qui a reclamat en divèrsas manifestacions la mesa en plaça d’ua politica publica en favor de l’occitan e ua politica interregionau, que deu préner aquò com ua etapa navèra, lo resultat d’un combat e la mesa en plaça d’una institucion qui, per la soa existéncia pròpia, pr òv a que lo messatge comença de pas sar : los occitans qu’an la responsabilitat de la lor lenga.
E quan assembladas d’elegits regionaus occi tans vòtan en favor de la creacion d’un tau organisme, que vòu díser que començam de préner un camin diferent deu camin de l’indiferéncia o deu mesprètz qui avem tantes còps denonciat e combatut.
David Grosclaude
Guilhèm Latrubesse
