Per comprendre la politica d’austeritat que tòrna de lònga ò una decision presa remisa en question, segur, lo coratge politic es pas au rendètz-vos : la politica a vista respond ai necessitats de la creissénça e de la sacro-santa competitivitat, mentre que de milierats d’emplecs son a de dispareisser dins de sectors industriaus. Rentabilitat, delocalisacions obligan. La cèrca de filieras novèlas es pas d’actualitat, nimai la transicion energetica ! Adonc, gaire de davaladors nòus per un sauvetatge dau governament. E lei davalaires son elei au rendetz-vos. Amé ò sens Bonetas Rojas…
Aqueste darrier episòdi ocupa l’avans-scèna : un sinhau a la frontiera entre revendicacions legitimas per l’emplec –regionau ò pas, coma de pertot-, e un mòde de produccion agricòla intensiu tancat dins una carriera bòrnia. Se l’i endralhan d’interès divergents : FNSA productivista, pichòts paisans e pichòts patrons, pichòts mestieraus que fan l’artima, comerçants, drecha extrema, regionalistas …, çò es lo pòble breton dins sa diversitat e sei contradiccions. D’agachar de plus pròchi, de l’ecotaussa dins sa forma actuala, 20% dei somas perceupudas van vèrs lei societats privadas e lei doanas van còntrarotlar lei plus de 3,5T. Lo pichòt transpòrt locau serà penalisat, subretot en l’abséncia de fret ferroviari e maritim, franc dei societats d’autorotas que la taussa serà minorisada. Mai l’ecotaussa es pas qu’una talha de plus, siguèsse remandada a 2014. Dins una region bretona pron enclausada, lo tractament exagonau unifòrme pòt explicar, en partida, lo braç de fèrre… Demòra una responsa a la transformacion locala dei produchs per l’agricultura bretona, una dei solucions possiblas, e la cèrca de transpòrts mens polluents. Es pas tot.
Lo jacobinisme subrecentralisat de picar mai. Sensa ponchejar leis epigòns de servici a la saussa chevenementista, lei sindicats an parlat de defensa dei salaris e de l’emplec -çò es legitim-, mentre que la revendicacion regionala exprimís una demanda de democratisacion dau Tot-Estat républicanista. De pas l’entendre, es refortir la logica presidencialista que lo gaulisme porgiguèt sus un platèu i a seissanta ans. Ne’n patissèm mai.
Se lo « drech au país » tòrna sota lei moviments sociaus, se la Region poncha per dire son existéncia, se l’ecotaussa fa bolegar de monde deis interès despariers e se lei aparaires de l’òrdre fossilisat se meton en travèrs, aqueste moviment sociau en camin va mai luench que la question de l’ecotaussa dins sa forma actuala. Car es totjorn la question centrala per nautrei : de l’ecotaussa a la reconoissença dei régions, avèm coma una escorcha de totei lei questions d’actualitat pausadas. L’ecotaussa es coma la boita de Pandòra que degun pensava durbir e que mòstra a contrario l’evidéncia de la proximitat territoriala.
Gerard TAUTIL
