La manifestacion deu 31 de març qu’a confirmat l’espelida d’ua
generacion navèra d’occitanistas.
Prumèr que cau saludar los organizators de la manifestacion de Tolosa e lo petit escabòt de personas qui s’encarguè de l’organizacion materiau de la causa.
Que soi pro plan plaçat entà saber la soma de tribalh que representa de méter en plaça ua jornada com aquesta deu 31 de març. Dias e dia s de tribalh, dab tos temps la paur que las causas n’anen pas com caleré qu’anèssen. Mes que pensi qu’au ser deu 31 de març, sus la plaça deu Capitòli, qu’avèvan quauques ra sons de s’arregaudir.
E en tant qu’elegit en carga de la lenga dens ua region occitana que sabèvi que la mobilizacion de Tolosa que podèva estar ua ajuda importanta entà credibilizar lo tribalh au dehens de l’institucion. Quauques signes que’m hèn pensar que lo messatge ei passat. Prumèr movement reivindicatiu En quauques annadas e au cap de quate manifestacions, la reivindicacion en favor de la lenga occitana que s’ei cambiada en lo prumèr movement de reivindicacion lingüistica suu territòri de la Republica francesa. Abans qu’èra tostemps citada a la fin, quan n’èra pas, après las autas lengas, resumida per quauques punts de suspension.
Que i a donc clarament un movement popular en favor de la lenga. 30 000 par ticipants a ua manifestacion per las carrèras de Tolosa que s ignifica que n’i a de milierats d’autas que son favorablas. Tots los qui considèran que lo combat lingüistic ei important non son pas vienguts e donc que sabem que i a tropas en resèrva. Qu’ac sàpiam nosautes qu’ei plan mes qu’ei enqüèra miélher qu’a c sà pian los qui n’èran pas convençuts de la realitat d’aqueth sostien popular.
Quauques signes, quauques discors que’m hèn pensar qu’ua pa rt ida deu mes satge ei passat. Ua manifestac ion d’a quera amplor que la cau préner au seriós, sustot quan ètz un responsa ble politic. De segur aquò non vòu pas díser que tot sia ganhat ; que n’èm sonque au començ ament. Que demoran monde qui cau convéncer ; que cau tanben ahortir las conviccions d’a queths qui son estats tocats per l’amplor de la manifestacion, peus a rguments e per la diversitat deus qui an participat a la jornada deu 31 de març. Que significa que l’occitanisme e deu adara estar lo portaire de solucions, de proposicions.
Quan de responsables politics, quau qui sia lo lor nivèu de responsabilitat, començan de préner consciéncia que la question lingüistica deu estar tractada, que son en atenta de proposicions. Que son monde qui descobr eishen e qui ris can de’s virar de cap a accions qui semblan ef icaça s mes qui non s on pas sufisentas . Qu’èm nosautes qui podem explica r la via qui cau seguir. Har proposicions Per exemple, la ratificacion de la Carta que pòt estar ua bona causa mes non serà pas pro. Las politicas lingüisticas que deven estar ambiciosas e seguidas. Que demandan temps. Que cau sustot estar d’acòrd sus l’objectiu.
Qu’ei lo tribalh qui serà lo de l’occitanisme adara : explicar las mesuras qui cau préner e las méteren aplicacion. E de segur mantiéner la press ion, acompanhar los qui disen que son dispausa ts a har quauquarren. Pr’amor sovent non saben pa s qué har. E que’s cau preparar a la s batalha s futuras quan los opausants se mobilizen e quan sian au tribalh entà empachar la mesa en plaça de politicas publicas. Mes non cau pas arrefusar de s ’arregaudir de l’escaduda de la jornada deu 31 de març. Au cap de quate manifestacions qu’a espelit ua navèra generacion d’occitanistas .
E a quò qu’ei un eveniment istoric inesperat , o qua si, per la generacion de las annadas passadas qui començava de non pas i créder mei. Un aute ensenhament qui cau t irar d’aquera jornada : qu’ei la responsabilitat definitivament balhada a l’occitanisme d’animar lo debat sus las lengas en França. Las manifestacions dins las autras vilas se faguèron gràcias a l’iniciativa Anem Òc ! E tot o monde que n’an tirat un profieit. Mediaticament, de manifestar en mantuns endrets, qu’estó ua bona causa, entà tots. Enfin, l’occitanisme e l’afirmacion de l’unitat de la lenga, que son los elements mobilizators. Que i avèva absents a aquera jornada de Tolosa e qu’an avut tòrt.
Que soi segur qu’ac saben. Ne’us demandi pas d’ac reconéisher publicament pr’amor n’ei pas la quest ion mes qu’espèri que n’an pres consciéncia e que saberàn tornar per la seguida c om estón pr es ents a Besièrs e Carcassona.
Que i a d’autas batalhas a miar e qu’auram besonh de tot lo monde.
David Grosclaude
