La creishença a la mòda vièlha
Que m’arriba de pensar que la societat ei suicidària. Que m’arriba de pensar que pauc a pauc tot ei metut en plaça de faiçon morbida entà que vienga la catastròfa. Pessimista ? Non pas briga mes preocupat, segur.
Que’m demandi a qué pensan los nostes governants de tant las lors accions semblan hèitas entà desesperar sistematicament los qui’us an portats au poder e entà tuar las darrèras illusions d’aqueths qui, dejà, se son aluenhats de la politica.
La reputacion de la classa politica qu’ei au mei baish, l’imatge deus elegits dens l’opinion qu’ei catastrofica.
Que i a ua situacion economica qui apèra responsas de las navas mes qui sembla inspirar sonque recèptas de las vièlhas.
La competitivitat, la conquista de mercats navèths a l’exportacion, encoratjar la neishença d’ua societat de consum en los país deu sud : que seré tot aquò lo noste sol salut ! La creishença a la mòda vièlha que sembla d’estar la sola via prepausada. On ei la consciéncia de la catastròfa ecologica (e donc sociau e economica pregonda) qui nos miaça ?
Refús d’una vertadièra democracia
Los Estats qu’arrefusan de deishar espelir ua ver-tadèra democracia tà governar l’Euròpa.
Tot que pòrta aiga au molin deus nacionalismes estataus.
Lo govèrn que vien de renegar la promessa de la Carta europèa e la lei sus la refondacion de l’escòla sembla mau partida entà préner en compte las lengas. Que cau ajustar a aquò un projècte de lei sus las col-lectivitats qui s’anóncia com pauc coratjós e pauc novator. Lo centralisme qu’ei lo replec, la responsa pauruga a ua situacion qui deveré aperar mei de coratge e d’audàcia…
E adara que vedem lo govèrn a har ua dança estranha a l’entorn de la lei de descentralizacion dab dus pas en avant e tres a l’endarrèr.
La crisi n’ei pas jamei estada en nat moment de l’istòria un terrenh propici a l’innovacion, a l’intelli-géncia ; qu’ei causa coneguda. Qu’ei lo terrenh mei estimat deus mediòcres.
Politica e dignitat
N’ei pas ua rason, au contrari, entà baishar lo nivèu de las nostas exigéncias pr’amor la crisi qui vivem n’ei pas arren a costat de la que riscam de víver. Que cau tornar dar dignitat a la politica, arrevitar lo sentiment de legitimitat de la participacion deu mei gran nombre a las decisions.
Los especialistas de tot escantilh qu’an raptat aqueth dret : las causas que serén tròp complicadas, tròp tecnicas… Que i averé prioritats qui non pòden pas compréner los qui non son pas iniciats. A aqueths arguments que’s vien ajustar lo culte de la tecnologia qui permeterà, çò disen, de trobar solucions aus pro-blèmas. E donc lo debat que serà enqüèra mei tecnic e enqüèra mei captat per ua minoritat.
Tot aquò, qu’encoratja los pòbles a’s virar de cap a las solucions simplistas, presentadas per monde qui son portaires de messatges simplistas. E lo prumèr d’aqueths messatges qu’ei de díser que la democracia seré tròp complicada. Çò qui significa : « deishatz har los especialistas e dromitz tranquilles ! ».
Har politica qu’ei anar destorbar los especialistas, qu’ei arrefusar d’escóner las questions de societat darrèr la masca de la complexitat o de la tecnicitat. Har politica qu’ei arrefusar de’s deishar minjar per aqueth ambient poirit ! Enfin, n’ei pas nau mes qu’ei bon d’ac tornar díser : har politica qu’ei resistir e arrefusar lo conformisme.
David Grosclaude
